Progenia - co to za wada i czy da się ją wyleczyć?

Wady zgryzu to powszechna przypadłość, z którą zmaga się większość pacjentów. Jednak wady te bywają bardzo różne. Często są tak niewielkie, że nawet nie zwracamy na nie uwagi. Niestety bywają też takie, które trzeba wyleczyć i to nie tylko ze względów estetycznych. Jedną z poważnych wad zgryzu, które wymagają profesjonalnego leczenia, jest progenia, o której opowiemy w tym artykule.

Progenia - co to takiego?

Progenia to wrodzona wada kostna zgryzu, zaliczana do przodozgryzów (wad doprzednich). Polega na nieprawidłowym rozwoju żuchwy w stosunku do szczęki, żuchwa jest zbyt mocno wysunięta do przodu. W konsekwencji mamy do czynienia z nieprawidłowymi stosunkami struktur anatomicznych w obrębie zgryzu – zęby dolne zachodzą na górne. Charakterystyczne dla osób zmagających się z progenią jest nieproporcjonalne wysunięcie brody i dolnej wargi. 

Przyczyny progenii.

Pacjenci często pytają, czy progenia jest dziedziczna. Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Progenia żuchwy jest zaliczana do wad wrodzonych, ale nie odkryto mutacji w konkretnym genie, która byłaby odpowiedzialna za rozwój przodozgryzu. Przyczyny progenii mogą być również związane z czynnikami środowiskowymi, takimi jak nawyki ssania palca, przedłużone korzystanie ze smoczka, czy zbyt późne wprowadzenie twardych pokarmów do diety dziecka.

Jakie objawy daje progenia?

Poza charakterystycznym wyglądem twarzy pacjenta z progenią, choroba ta daje też szereg innych objawów, które wpływają nie tylko na estetykę, ale także na zdrowie pacjenta. Wśród towarzyszących objawów wyróżnić można:

• skrzywione zęby,
• częste stany zapalne w jamie ustnej i choroby przyzębia,
• bóle głowy i karku,
• zaburzenia równowagi,
• problemy z gryzieniem i przeżuwaniem pokarmów,
• wady wymowy.

Progenia - rozpoznanie

Rozpoznanie progenii najczęściej jest możliwe dzięki charakterystycznemu wyglądowi twarzy pacjenta. Typowe objawy to wysunięcie brody do przodu i wydłużony trzon żuchwy. Dolna warga znajduje się zazwyczaj przed górną, a w niektórych przypadkach jest silnie napięta. podczas badania stomatologicznego widoczne jest nieprawidłowe ustawienie dolnych zębów względem górnych, mogą też im towarzyszyć zmiany w przyzębiu i ubytki spowodowane próchnicą. Stomatolog może wesprzeć się też testami czynnościowymi, które mogą wykazać duże problemy z wykonaniem próby cofania żuchwy. 

Aby przeprowadzić dokładną analizę progenii oraz jej stopnia zaawansowania, lekarz stomatolog może zlecić wykonanie badań radiologicznych (zdjęcia RTG zębów lub tomografię komputerową). Dodatkowo, modele wycisków zębów oraz fotografię twarzy mogą posłużyć do dokładniejszej oceny. 

Progenia - leczenie 

Metoda, jaką leczy się progenię zależy od stopnia zaawansowania choroby oraz tego, jak szybko leczenie zostanie podjęte. Największe szanse na leczenie małoinwazyjne mają dzieci, gdyż w młodym wieku choroba nie jest jeszcze tak bardzo rozwinięta, a młody organizm znacznie lepiej poddaje się zmianom. U dzieci można więc podjąć leczenie ortodontyczne. Niestety trzeba być przygotowanym na to, że może ono nie rozwiązać całkowicie problemu. Jeśli leczenie ortodontyczne nie przyniesie oczekiwanych rezultatów, to konieczna może być operacja progenii. Jednak trzeba mieć także na uwadze fakt, iż często w przypadku progenii leczenie ortodontyczne jest fazą konieczną, poprzedzającą zabieg. Plan leczenia ustalany jest indywidualnie dla każdego pacjenta. Warto wiedzieć, że sama operacja progenii jest refundowana przez NFZ, jednak koszty koniecznego leczenia ortodontycznego poprzedzającego zabieg nie są refundowane.