Paradontoza (inaczej paradentoza lub zapalenie przyzębia) dotyczy aż około 70% dorosłych ludzi w Polsce. Tylko na próchnicę zębów choruje więcej osób, jednak znacznie groźniejsza jest paradontoza. Jeżeli nie będziemy jej leczyć, to może prowadzić do wielu poważnych konsekwencji – m.in. do utraty zębów czy leczenia chirurgicznego. Znając przyczyny oraz objawy możemy skutecznie ustrzec się przed tym schorzeniem. Ważne jest, aby wiedzieć, że paradontoza jest uleczalna i najlepiej wykryć ją jak najwcześniej.
Co to jest paradontoza?
To choroba, w której infekowane są tkanki przyzębia, co z kolei prowadzi do stanu zapalnego. Wspomniane tkanki są odpowiedzialne za umocowanie zębów. Zainfekowane powodują, że zęby zaczynają się ruszać. Z początku symptomy bardzo trudno zauważyć, ale z czasem coraz dotkliwiej dają o sobie znać. Z tego względu tak ważne są wizyty kontrolne, gdyż dentysta jest w stanie w porę zauważyć czy mamy już pierwsze i w pełni odwracalne stadium paradontozy. Objawów nie należy lekceważyć, gdyż przyczyniają się nawet do utraty uzębienia. Mówi się, że schorzenie dotyczy wyłącznie osób starszych. Jest to błędne przekonanie, gdyż chorują na nią najczęściej ludzie po 35 roku życia a nawet jeszcze młodsze osoby.
Przyczyny paradontozy
Do powstania tego schorzenia prowadzi długo nieleczony stan zapalny. Wywołany jest przede wszystkim nieprawidłową higieną jamy ustnej. Gromadzą się wtedy bakterie, które szybko się rozmnażają i rozprzestrzeniają. Jeśli nie szczotkujemy zębów codziennie lub robimy to nieumiejętnie, to tym samym na zębach tworzy się osad, czyli biało-żółty nalot. Nieusuwany powoduje osadzanie się kamienia nazębnego, który przemieszcza się do korzenia zęba. Odczuwamy wtedy ból i opuchnięcie. Jeżeli nie rozpoczniemy leczenia w porę, to przyczyni się to do coraz poważniejszych skutków. Ucisk miękkich tkanek spowoduje, że rozpocznie się ich zmniejszanie. Szyjki zębowe odsłonią się, co już łatwo możemy sami rozpoznać. Czujemy ruchomość zębów, wtedy też mogą one zacząć wypadać. Dodatkowo palenie papierosów, nadmierne spożywanie alkoholu, cukrzyca lub zła dieta są czynnikami, które mają wpływ na zachorowanie na paradontozę. Skłonność do tego schorzenia mają również osoby obciążone tym genetycznie. Jeśli posiadamy krzywe uzębienie, to dotarcie do wszystkich miejsc szczoteczką jest utrudnione, co też przyczynia się do choroby.
Objawy paradontozy
Wymienia się trzy stopnie paradontozy. W pierwszej fazie choroba charakteryzuje się obrzmieniem, lekkim bólem i krwawieniem dziąseł ujawniającym się szczególnie podczas szczotkowania zębów. Zdrowe dziąsła nie krwawią, więc gdy niejednokrotnie zauważysz ten objaw u siebie, to dentysta powinien to zbadać. Ponadto występuje w niektórych miejscach stan zapalny i zaczerwienienie dziąseł. W tym stopniu choroba jest jeszcze łatwa do wyleczenia, a także odwracalna. W drugiej fazie bakterie, które wędrują coraz bliżej korzeni, powodują, że tworzą się tam procesy gnilne. Uciążliwym skutkiem tego jest nieprzyjemny zapach z ust. Poza tym stajemy się wrażliwi na smak kwaśny i słodki. Innym objawem jest przesuwanie się zębów. Twój niepokój powinno także wzbudzić nadmiernie gromadzenie się płytki nazębnej. Osad ten odkłada się w miejscach, do których szczoteczka już nie dociera. Szyjka zębowa zaczyna odsłaniać się coraz bardziej aż do korzenia. Powoduje to wydłużenie się korony zęba. W trzecim stadium można zauważyć znacznie obniżony poziom kości oraz ropnie na dziąsłach. Ból sprawiać mogą zimne i ciepłe pokarmy. Możemy również zauważyć niesmak w buzi mimo tego, że dbamy o częste szczotkowanie. Zęby i tkanki znacznie osłabiają się, co powoduje ruchliwość oraz wypadanie zębów. Jest to ostateczny i niestety bezpowrotny etap. Choroba może być dla pacjenta niezauważalna nawet przez 10-15 lat. Dlatego tak ważne jest, aby dentysta regularnie badał nasze zęby i dziąsła oraz w razie potrzeby usunął zgromadzony kamień nazębny.
Leczenie paradontozy
Sposób leczenia jest uwarunkowany stopniem rozwinięcia się choroby. Gdy zostaną wykryte pierwsze objawy to można je łatwo zniwelować. Wskazówki:
- Zadbaj o higienę jamy ustnej w większym stopniu niż dotychczas. Szczotkuj zęby po każdym posiłku, by nie dać pola do popisu szybko rozmnażającym się bakteriom. W przypadku, gdy krwawią dziąsła – nie zaniedbuj mycia zębów – sięgnij wtedy po miękką szczoteczkę. Ze względów higienicznych wymieniaj ją co dwa/trzy miesiące. Warto pamiętać o nitce dentystycznej. Poza tym używaj płynu do płukania jamy ustnej.
- Zmień swoje złe nawyki i dietę. Jeśli jesteś palaczem to ogranicz lub całkowicie rzuć palenie. Nie pij także zbyt często mocnej kawy i herbaty. Taki styl życia niszczy dziąsła, które stają się skłonne do infekcji. Dodatkowo niedostarczanie organizmowi wystarczającej ilości minerałów i witamin ma wpływ na pojawienie się paradontozy (ważna jest urozmaicona dieta dostarczająca niezbędnych składników). Szczególnie ważny jest wapń oraz witaminy pochodzące z grupy A, B i C.
- Udaj się na zabieg skalingu, czyli usunięcia kamienia nazębnego. Jeśli zęby nie są regularnie myte, to odkłada się wtedy osad. Powoduje to, że już po kilkudziesięciu godzinach ulega on stwardnieniu. Ze względu na to, że mocno przylega do szkliwa, to usunąć go może jedynie stomatolog.
- Pamiętaj, aby co pół roku chodzić na badania. Dentysta sprawdzi wtedy czy Twoje zęby i dziąsła są zdrowe oraz czy grozi im próchnica lub paradontoza.
W przypadku drugiego stadium choroby należy postępować następująco:
- Zalecane jest, aby pilnie przestrzegać wskazówek podanych w pierwszej fazie choroby.
- Stosuj pasty i płyny do płukania jamy ustnej dla zębów nadwrażliwych lub chorych na paradontozę.
- Co pół roku usuwaj kamień nazębny u dentysty
- Czasami konieczne jest branie antybiotyków, które zaleci Ci stomatolog.
Trzecia faza paradontozy polega na tym, aby uratować możliwie jak najwięcej zębów. Jest to ważne, ponieważ zachowane zęby pozwolą na to, by dobrze przytwierdzić implanty, mostki lub protezy. Dentysta także oczyści zęby z kamienia nagromadzonego na korzeniach. Na bardzo chwiejne zęby może założyć nam szyny, które później zdejmie. Jeśli jednak Twój przypadek jest w dużym stopniu zaawansowany, wtedy pomóc może jedynie chirurg szczękowy. Znacznie zniszczone kości można odtworzyć tylko operacyjnie.
Mimo iż statystyki osób chorych na paradontozę są bardzo wysokie, to nie powinniśmy myśleć, że żadne działania nie uchronią nas przed tym schorzeniem. Jeżeli w odpowiedni sposób zadbamy o higienę jamy ustnej, będziemy chodzić na wizyty kontrolne, ograniczymy używanie używek i postaramy się o zdrową i zbilansowaną dietę, to nie musimy bać się o to, że paradontoza będzie dotyczyć i nas. Nie lekceważ żadnych objawów, aby ustrzec się przed poważnymi skutkami tej choroby.
