Badania dowodzą, że najbardziej powszechną chorobą zębów jest próchnica. Jej rozwój w zdecydowanym stopniu jest spowodowany nieodpowiednią higieną jamy ustnej oraz spożywaniem dużej ilości cukrów – w szczególności tych prostych. W rezultacie dochodzi do ubytków zębowych. Wtedy istotne jest, aby nie zwlekać z rozpoczęciem leczenia chorych zębów – zanim ubytki nie są zbyt wielkie i dentysta jest w stanie uratować ząb.
Próchnica zębów – leczenie
Leczenie próchnicy zębów polega na tym, aby zachować ząb i zapobiec powikłaniom. Jako, że zniszczony ząb nie jest w stanie sam się zregenerować, to leczenie ma na celu powstrzymanie rozwijającej się próchnicy zębów.
Podczas zabiegu wypełniania zębów, dentysta usuwa uszkodzone tkanki zęba. Następnie zostaje umieszczony w ich miejsce materiał mający na celu odbudowanie danego zęba.
Sposoby leczenia próchnicy zębów
- Remineralizacja - ten sposób leczenia zaleca się jedynie w przypadku próchnicy w początkowej fazie rozwoju. Stadium to charakteryzuje się tym, że na zębach widoczne jest nieduże odwapnienie, czyli białe bądź ciemniejsze plamki. Zabieg polega na tym, że dentysta starannie oczyszcza to miejsce, po czym nakłada żel lub lakier mający w składzie związek fluoru. Zabieg ten trzeba powtórzyć kilka razy.
- Plombowanie - polega na usunięciu chorej tkanki przy pomocy wiertła, lasera lub specjalnego żelu rozpuszczającego zmiany próchnicowe. Następnie dentysta dokładnie wypełnia ubytek odpowiednio do tego przeznaczonym materiałem (plombą).
Wypełnianie ubytków
Ubytki zębowe spowodowane przez próchnicę zębów wypełnia się następującymi materiałami:
- różne kompozyty - są to materiały złożone, które stosuje się już od ponad 30 lat. Obecnie jednak częściej stosowanymi materiałami przez dentystów są materiały utwardzane światłem – ich zaletą jest to, że stomatolog może idealnie dobrać kolor do odcienia zęba pacjenta, dzięki czemu plomba jest niewidoczna. Co więcej, materiały kompozytowe cechują się bardzo dużą trwałością.
- amalgamat - podstawowym składnikiem tego materiału jest rtęć. Badania wskazują, iż materiał ten nie wydziela niebezpiecznych dla naszego organizmu substancji. Atutem amalgamatu jest znaczna wytrzymałość, a także długie działanie bakteriobójcze. Zabieg wykonywany jest szybko. Wadą natomiast jest ciemna barwa materiału, dlatego używa się jej dziś tylko w leczeniu zębów trzonowych i innych niewidocznych powierzchni zębowych.
- cementy szkło-jonomerowe - są to złożone mieszanki różnych substancji. Ich wielkim atutem jest zdolność do chemicznego wiązania się z tkankami zęba. Co więcej – zapobiegają rozwojowi próchnicy, dzięki zawartości fluoru. Minusem jest tu ciemna barwa materiału, a także mniejsza trwałość co skutkuje koniecznością wymiany plomby.
Jak leczyć zaawansowaną próchnicę zębów?
W przypadku, gdy bakterie przemieszczające się w głąb zęba, dochodzi do tego, że tkanki miękkie zostają zakażone. Objawia się to bólem zęba oraz wrażliwością na zmiany temperatury – ciepłe i zimne pokarmy. Wtedy stomatolog zaleca leczenie kanałowe, gdyż zapalenie miazgi zęba rozwija się. Dentysta podaje znieczulenie miejscowe, po czym następuje wyjęcie miazgi przy pomocy specjalnego przyrządu. Jeżeli stomatolog nie jest w stanie dotrzeć do korzeni, wtedy „zatruwa” chory ząb specjalnie przeznaczonym do tego preparatem. Po upływie kilku dni następuje usunięciu miazgi i oczyszczenie kanału zęba. Następnie wypełniony zostaje on pastą stomatologiczną i nałożona zostaje plomba. Leczenie kanałowe pozwala na zachowanie zęba, jednak trzeba mieć na uwadze, że jest on martwy i z tego względu łatwo go złamać bądź ukruszyć.
Nie należy odkładać leczenia próchnicy, ponieważ może to skutkować rozwinięciem się zgorzeli. Zgorzel to nic innego jak rozkład tkanek spowodowany przez bakterie gnilne. Wiąże się to z usunięciem zęba lub leczeniem protetycznym.
Próchnica zębów – zapobieganie
Próchnicę zębów wywołuje płytka nazębna przylegająca do zęba. Dlatego trzeba przede wszystkim pamiętać o odpowiedniej higienie jamy ustnej. Rozumie się przez to szczotkowanie zębów dwa razy dziennie z użyciem pasty z fluorem oraz zmienianiu szczoteczki co 3-4 miesiące. Ponadto należy codziennie nitkować przestrzenie międzyzębowe. Zarówno pasty, jak i płyny do płukania ust, które mają w swoim składzie fluor, mogą pomóc w walce z próchnicą, a także sprawić, by nasze zęby były zdrowsze i mocniejsze. Składnik ten dodatkowo utwardza powierzchnie zębów.
Jeżeli chcemy uchronić się przed ubytkami, to ograniczmy jedzenie słodyczy oraz przekąsek między posiłkami. Powstrzyma to produkcję kwasów przez gromadzącą się płytkę nazębną, a co za tym idzie – nasze zęby nie będą dodatkowo atakowane przez kwasy. Dobrze jest jeść dużo pokarmów bogatych w wapń – sprawi to, że zęby będą mocniejsze. Ważne jest również picie dużej ilości wody, a mniej napojów kolorowych i słodkich.
Dobrze jest zawsze mieć przy sobie gumę do żucia. Wspomoże ona utrzymanie prawidłowej higieny jamy ustnej np. podczas podróży lub w pracy – gdy nie mamy możliwości wyszczotkowania zębów. Dodatkowo zapobiega próchnicy, gdyż stymuluje wydzielanie śliny, a co za tym idzie – zęby są oczyszczane z resztek pokarmowych. Gumy do żucia z dodatkiem fluoru działają przeciwpróchniczo. Należy jednak nie zapominać, by nie żuć gumy więcej niż 15 minut. Długie żucie może spowodować negatywne zmiany w stawie skroniowo-żuchwowym.
Podatność na próchnicę zależne jest także od niektórych chorób lub predyspozycji danego człowieka - jedni są bardziej narażeni na próchnicę, a inni mniej.
Ubytki wywołane przez próchnicę mogą tworzyć się w zębach mlecznych oraz stałych. Nie zapomnij więc o systematycznym odwiedzaniu gabinetów stomatologicznych przynajmniej raz na pół roku. Dentysta zbada stan Twoich zębów oraz sprawdzi, czy nie jest konieczne leczenie. Możesz zapytać również o zabieg fluoryzacji.
W przypadku dzieci, które są w szczególności podatne na próchnicę, stomatolog również może polecić fluoryzację bądź inne podobne suplementy.